Tại trung tâm của Mars, rủi ro và cơ hội nằm đan xen nhau, mỗi giao thức và tài sản mới được phê duyệt để vay và cho vay đều đi kèm với cả hai. Việc của Hội đồng Mars chính là cân bằng các rủi ro và cơ hội này để tối đa hóa tiềm năng và khả năng tồn tại của giao thức trong lâu dài. Gần đây, Mars contributors đã đề xuất một khung rủi ro (risk framework) nghiêm ngặt nhằm giúp điều hướng các quyết định cho Mars v2 và hơn thế nữa.
Được thiết kế để đánh giá và xác định rủi ro của các giao thức và tài sản được tích hợp với giao thức, khung này điều chỉnh các phương pháp tốt nhất được sử dụng rộng rãi trên toàn cầu sao cho thích ứng với sự thay đổi nhanh chóng của DeFi. Ban đầu khung chỉ được đưa vào sử dụng cho Hội đồng Mars, nhưng nó có thể được áp dụng rộng rãi hơn cho bất kỳ nền tảng DeFi nào cần đánh giá rủi ro liên quan đến tài sản và giao thức. Nó sẽ thay thế khung rủi ro ban đầu của Mars. Risk framework 2.0 bao gồm các tích hợp protocol mới và 2 loại token là:
- Single-asset token (token một tài sản)
- Liquidity provisioning (LP) token (token cung cấp thanh khoản)
Tổng quan về Risk Framework
Có rất nhiều cơ chế thúc đẩy DeFi mới nhưng có lẽ chúng ta đã quen thuộc với một số yếu tố của rủi ro như tính thanh khoản, tính biến động và sự tin cậy. Ngành tài chính truyền thống (TradFi) đã áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế để định lượng và đánh giá rủi ro. Khung rủi ro của Mars kết hợp các chỉ số rủi ro của TradFi (Giá trị chịu rủi ro có điều kiện hay CVaR) và các chỉ số mới dành riêng cho tiền điện tử (bao gồm phân tích Oracle và kiểm tra tính phi tập trung) để tiêu chuẩn hóa cách đo lường rủi ro trong DeFi.
Một quy trình gồm hai bước được đề xuất để kết hợp một giao thức hoặc tài sản mới vào nền tảng. Bước đầu tiên (lọc) liên quan đến việc đánh giá rủi ro tập trung và kỹ thuật của giao thức hoặc tài sản. Trong bước thứ hai, khung xác định cách đặt các tham số rủi ro khác nhau cho tài sản/LP token dựa trên các chỉ số rủi ro thanh khoản và thị trường.
Khung rủi ro đánh giá tất cả các tài sản dựa trên một hàm Slope. Tài sản càng rủi ro thì các giới hạn mà giao thức áp đặt đối với tài sản đó càng lớn. Ví dụ: các tài sản rủi ro hơn nên được chỉ định tỷ lệ cho vay trên giá trị (LTV) thấp hơn.
Hãy cùng xem xét kỹ hơn quy trình phân tích các giao thức và token mới cũng như lợi ích mà khung mang lại cho người dùng cuối.
Tích hợp Defi
Mars sẽ thiết lập các outpost trên nhiều blockchain trong hệ sinh thái Cosmos, bắt đầu với Osmosis. Các giao thức DeFi có sẵn trên mỗi chuỗi có thể sẽ được tích hợp với Mars. Khi xem xét các tích hợp này, Mars Council nên xem xét hai loại rủi ro chính: kỹ thuật và tập trung (centralization).
Về kỹ thuật, các yếu tố cần xem xét bao gồm Lindiness của giao thức (thời gian kể từ khi ra mắt), hồ sơ theo dõi kiểm toán, chất lượng smart contract, lỗ hổng nghiêm trọng và chương trình tiền thưởng lỗi.
Về tập trung, cần đánh giá xem ai có quyền kiểm soát giao thức và bên (hoặc các bên) kiểm soát có thể làm gì với quyền đó. Quan trọng là phải phân tích xem các địa chỉ được cho phép (chẳng hạn như contract admin hoặc chủ sở hữu) có tồn tại hay không, họ có thể làm gì (ví dụ: có thể nâng cấp hợp đồng hay chỉnh sửa một số thông số) và cách xử lý họ (họ có bị kiểm soát bởi multisig hay DAO không?).
Khung rủi ro của Mars đưa ra các yêu cầu tối thiểu về kỹ thuật và tập trung cần được xem xét trước khi bất kỳ giao thức nào được tích hợp vào Mars.
Hỗ trợ tài sản mới và LP token
Giống như các giao thức mới, bất kỳ tài sản mới hoặc LP token nào đang được xem xét hỗ trợ trên Mars đều phải được lọc, kiểm tra cẩn thận về các rủi ro kỹ thuật, tập trung và hai rủi ro khác: rủi ro tiên tri và bắc cầu (nếu có).
Khi một tài sản vượt qua bộ lọc ban đầu, khung sẽ đề xuất một phương pháp định lượng để xác định LTV (giá trị cho vay thanh lý) của tài sản hoặc LP token. Mục đích chính của LTV là để tránh tình trạng vỡ nợ bằng cách thiết lập một biên độ an toàn cho phép việc thanh lý diễn ra như dự kiến. Do đó, câu hỏi quan trọng nhất trong việc xác định LTV là: một khi vị thế có thể thanh lý được, giá của tài sản thế chấp có thể giảm bao nhiêu trước khi nó được thanh lý? Một tài sản có giá trị có thể giảm càng nhiều thì biên độ an toàn yêu cầu càng cao và LTV càng thấp. Và đây chính xác là cách khung rủi ro tiếp cận LTV. Cụ thể, LTV được điều chỉnh dựa trên hai chỉ số dành riêng cho tài sản:
CVaR (Giá trị chịu rủi ro có điều kiện):
Dựa trên các biến động giá trước đây, CVaR dự kiến mức giảm giá tối đa (hoặc ngưỡng trường hợp xấu nhất) của một tài sản trong một khoảng thời gian nhất định. Biến này mang lại sự chắc chắn (với xác suất nhất định) rằng một tài sản sẽ không vi phạm các giới hạn của ngưỡng này.
Liquidity Adjustment (Tính thanh khoản thực của tài sản):
Số liệu rủi ro thanh khoản được sử dụng nhằm mục đích nắm bắt khả năng giảm thêm giá của một tài sản do một sự kiện thanh lý gây ra. Rủi ro thanh khoản sẽ cao khi, ví dụ, một vị thế lớn đang được thanh lý trong một khoảng thời gian ngắn trong một thị trường không đủ thanh khoản.
Dựa vào hai chỉ số trên, LTV được tính như sau:
LTV = 1 – CVaR – Liquidity Adjustment
Lưu ý: chúng tôi đã đơn giản hóa quy trình nhằm cung cấp một cái nhìn tổng quan cho người đọc. Nếu muốn tìm hiểu sâu hơn, bạn nên đọc toàn bộ tài liệu về khung rủi ro.
Phương pháp trên nổi bật trong DeFi nhờ hai yếu tố quan trọng. Đầu tiên, nó xác định LTV bằng cách đo lường chính xác những gì cần đo lường: giá của một tài sản dự kiến sẽ giảm bao nhiêu trong thời gian thanh lý. Thứ hai, việc đo lường sử dụng các phương pháp thống kê mạnh mẽ đã được thiết lập như các thông lệ quốc tế tốt nhất trong TradFi.
Lợi ích của Khung rủi ro
Có thể nói rằng, khung rủi ro Mars cũng quan trọng như mã smart contract cơ bản của giao thức. Bằng cách cung cấp một khung định tính, từng bước để điều hướng Hội đồng Mars, khung rủi ro Mars sẽ giúp:
- Giảm thiểu rủi ro của các sự kiện shortfall
- Khuyến khích staking MARS bằng cách giúp người tham gia tin tưởng hơn vào tính ổn định của giao thức
- Loại bỏ tính chính trị và đảm bảo tính khách quan trong quá trình quản trị
Bằng cách điều hướng các thông số LTV, khung cũng sẽ cải thiện hiệu quả sử dụng vốn cho người dùng cuối bằng cách giúp họ tự tin hơn trong việc đánh giá mức độ rủi ro của các vị thế đòn bẩy của chính họ. Nếu tài khoản của người dùng cho thấy vị thế của họ có rủi ro cao (và có yếu tố sức khỏe thấp), thì họ nên có hành động thích hợp để hạ thấp ngưỡng thanh lý của mình. Nếu một tài khoản cho thấy rủi ro thấp, người dùng nên tin tưởng hơn vào các vị trí đòn bẩy của họ.
Rủi ro luôn hiện diện trong bất kỳ thị trường nào. Việc định lượng rủi ro đòi hỏi một khung rủi ro kỹ lưỡng dựa trên dữ liệu thực tế. Mars Contributors đã cố gắng xây dựng khung đó và chia sẻ đề xuất của họ trong Github của Mars Protocol.
Mặc dù khung rủi ro được viết riêng cho Mars, Hội đồng Mars khuyến khích nó được sử dụng, cải tiến và áp dụng bởi các giao thức khác nhau trong toàn ngành. Hãy chia sẻ suy nghĩ của bạn để làm cho nó tốt hơn nữa trong Mars Forum hoặc Discord ngay bây giờ.
