Giới thiệu
Terra là một blockchain layey-1 tập trung vào thanh toán và DeFi. Một trong những điểm độc đáo của Terra Money là cách thiết kế Token của họ. Cơ chế Dual Token, với TERRA token và LUNA token.
- TERRA là stablecoin bên trong hệ sinh thái của Terra. Nó dùng để làm đồng tiền thanh toán bên trong thương mại điện tử. Tổng lượng cung của TERRA sẽ biến đối để cân bằng giá trị của nó trong hệ thống.
- LUNA là Collateral Token hay Reserved Token. Tổng cung của LUNA là cố định.
Dự án đã có sức hút đáng kể ở Châu Á. Nó giúp hỗ trợ thanh toán thông qua các ứng dụng được sử dụng rộng rãi như CHAI ở Hàn Quốc và MemePay ở Mông Cổ. Với hệ sinh thái dApp ngày càng phát triển và các bản cập nhật sắp tới, mạng lưới này có vị trí tốt để phát triển hơn nữa. Quan trọng hơn, Terra cũng không phải là một bản sao nhanh hơn, rẻ hơn của Ethereum.
Kể từ sự ra đời của cụm từ “Ethereum Killers” đầu tiên vào năm 2017, chiến lược tiếp cận thị trường cho các dự án blockchain lớn nhất là sao chép Ethereum — nhưng với tốc độ cao hơn và chi phí giao dịch thấp hơn.
Mặc dù cách tiếp cận như vậy đã được chứng minh là thành công đối với các công ty dẫn đầu thị trường như BSC và Solana, nhưng nó cũng có khả năng hạn chế tăng trưởng trong tương lai. Nếu tất cả những gì bạn cung cấp là tốc độ cao hơn và chi phí thấp hơn, tại sao người dùng nên ở lại khi một nền tảng khác nhanh hơn, rẻ hơn chắc chắn sẽ xuất hiện?
Một lựa chọn chiến lược quan trọng khác được thực hiện bởi các blockchains layer-1 là triển khai các công nghệ mới để đạt được lợi thế về tốc độ và chi phí. Tuy nhiên, các công nghệ mới cũng khiến các nhà phát triển (developer) khó bắt đầu triển khai nền tảng hơn.
Terra đã thực hiện một cách tiếp cận khác với việc sử dụng công nghệ hiện có và nổi tiếng để cung cấp sức mạnh cho nền tảng của mình. Do đó, team đã có nhiều thời gian hơn để không chỉ để cải tiến về tốc độ và chi phí mà còn cả tính chất dễ áp dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực.
Terra tập trung vào việc làm cho thanh toán kỹ thuật số rẻ hơn và nhanh hơn trong thế giới thực. Nó có một tập hợp các ứng dụng và nguyên hàm trừu tượng hóa các khái niệm blockchain từ người dùng cuối và cho phép họ thực hiện thanh toán bằng tiền điện tử với các công cụ quen thuộc.
Không phát minh lại bánh xe
Trái với suy nghĩ của nhiều người, đổi mới không phải là lý do duy nhất để công nghệ trở nên phổ biến. Mới không nhất thiết phải tốt hơn, và thậm chí nếu có, nhiều thập kỷ có thể trôi qua trước khi một công nghệ đổi mới được áp dụng một cách có ý nghĩa.
Terra không phát minh lại bánh xe khi nói đến công nghệ của nó. Dự án sử dụng bộ phát triển phần mềm Cosmos (Cosmos Software Development Kit – SDK). SDK này có một bộ công cụ để khởi động chuỗi khối Proof-of-Stake mà không tốn nhiều công sức, so với việc xây dựng chúng từ đầu. Do đó, Terraform Labs, nhóm đứng sau dự án, không phải tốn quá nhiều tài nguyên để thiết lập chức năng mạng cơ bản (so với các nhóm blockchain khác).
Để so sánh luận điểm trên, ví dụ như Cardano đã xây dựng chức năng hợp đồng thông minh của mình trong nhiều năm và chỉ mới khởi chạy trong vài ngày qua. Và ngay ra khi ra mắt, các hợp đồng thông minh trên Cardano cần thêm thời gian dài để làm cho yếu tố cơ bản này đạt được tính ổn định so với các blockchains layer-1 khác.
Một ưu điểm khác của việc sử dụng Cosmos SDK là việc xây dựng các ứng dụng phi tập trung trên Terra đơn giản hơn so với các nền tảng layer-1 khác. Cosmos SDK có các thư viện đa năng và tài liệu phong phú, giúp việc xây dựng các ứng dụng phi tập trung cho Terra dễ dàng hơn nhiều.
Giải quyết các vấn đề trong thế giới thực
Một trong những đề xuất thường được đề cập nhất của công nghệ blockchain là “banking the unbanked”. Tuy nhiên, hầu như không có blockchains layer-1 và các ứng dụng phi tập trung nào thực sự cung cấp các công cụ để thực hiện điều này.
Lý do là rất khó để tích hợp các giao dịch blockchain vào thói quen hàng ngày của người dùng. Rất ít người muốn hoặc có thời gian để tìm hiểu về public and private keyscũng như các khái niệm cơ bản về blockchain khác. Điều này thậm chí còn tồi tệ hơn đối với Ethereum vì nó quá đắt để sử dụng.
Vì Terraform Labs không cần nhiều thời gian xây dựng chức năng cơ bản của Terra, nên họ có nhiều thời gian và tài nguyên hơn để đưa ra các công cụ giúp nền tảng có thể sử dụng được và có giá trị trong các tình huống thực tế.
Terra giải quyết các vấn đề về thời gian thanh toán chủ yếu ở châu Á, thông qua các ứng dụng thanh toán di động như CHAI ở Hàn Quốc và MemePay ở Mông Cổ. Các ứng dụng được tích hợp với các ngân hàng và thương nhân địa phương, giúp chuyển tiền vào blockchain, thanh toán cho các dịch vụ, hàng hóa một cách liền mạch cho người dùng cuối.
Cho đến nay, đã có gần 2,5 triệu người dùng chỉ riêng ứng dụng CHAI. Điều này cho thấy mức độ áp dụng khá tốt trong thế giới thực cho Terra so với các nền tảng layer-1 khác.
Sự thành công của Terra với các khoản thanh toán liền mạch có được nhờ dự án tập trung vào stablecoin. Cho đến nay, dự án đã triển khai TerraUSD, TerraCNY, TerraJPY, TerraGBP, TerraKRW và TerraEUR.
Nhiều loại stablecoin liên kết blockchain Terra với thế giới tài chính hiện tại một cách toàn diện. Đó là một cầu nối cho phép mọi người và tổ chức xác định giá trị trên blockchain bằng các loại tiền tệ mà họ quen dùng.
Ví dụ: nếu Terraflow hoặc bất kỳ nhóm bên thứ ba nào muốn khởi chạy dịch vụ ở Nhật Bản, họ sẽ không cần tạo các giải pháp thay thế để chuyển đổi liền mạch từ Yên Nhật sang USD và ngược lại. Bời vì đã có loại tiền TerraJPY với tính năng chuyên dụng đã tồn tại.
Mặc dù thanh toán kỹ thuật số đã là một use-case đáng kể cho Terra, nhưng dự án không dừng lại ở đó. Với tiêu chí banking the unbanked, nền tảng này cho phép người dùng truy cập vào các dịch vụ như cho vay và trao đổi tài sản.
DeFi đã đi một chặng đường dài kể từ năm 2018 và sau sự bùng nổ trong năm 2020, nó đã trở thành một câu chuyện phổ biến. Các DApp như Uniswap và Aave đang đạt được mức độ chấp nhận phổ biến.
Giống như các nền tảng layer-1 khác, Terra có các giao thức DeFi. Tuy nhiên, một số trong số chúng có chiều sâu hơn so với dApp xây dựng trên nền tảng khác.
Ví dụ như Anchor Protocol tương tự như Compound và Aave của Ethereum. Nhưng, nó có một cơ chế để đưa tài sản thế chấp vào hoạt động.
Khi vay USDC trên Compound, bạn cần phải đưa một số tài sản khác như ETH vào giao thức để đảm bảo rằng các khoản tiền của người cho vay được bảo vệ khỏi tổn thất. Tài sản thế chấp của bạn vẫn bị khóa trong giao thức cho đến khi bạn hoàn trả khoản vay và lấy lại. Trong khi đó, những người cho vay cung cấp USDC mà bạn vay chỉ nhận được khoản lãi mà bạn đã trả cho khoản vay của mình.
Anchor sử dụng một mô hình khác bằng cách staking tài sản thế chấp và sau đó phân phối phần thưởng staking đến người cho vay như là lợi nhuận bổ sung. Bằng cách đó, Anchor có thể cung cấp APY cố định khoảng 20% trên UST stablecoin. Để so sánh, Compound dẫn đầu thị trường dựa trên Ethereum gần đây đã đưa ra mức APY thay đổi khoảng 5%. Ngoài ra Anchor gần đây đã đạt TVL hơn 3.2 tỷ đô la, con số rất ấn tượng vì dự án chỉ ra mắt vào tháng 3 năm 2021 so với Aave ra mắt vào năm 2017 là 16 tỉ TVL.
Hơn nữa, vì việc xây dựng trên Cosmos SDK tương đối dễ dàng, nên không có rào cản cho nhà phát triển bên thứ ba tham gia Terra và cung cấp các sản phẩm mới.
Vào cuối tháng 9 năm 2021, Terra có kế hoạch thực hiện nâng cấp Columbus-5, nâng cấp này sẽ cải thiện tokenomics, tăng khả năng tương tác và thêm vào tính năng bảo hiểm cho các ứng dụng DeFi. Bản nâng cấp này sẽ giúp Terra có thể kết nối với các mạng khác như Solana và Polkadot, điều này sẽ tăng khả năng tổng hợp của mạng và mở ra cơ sở người dùng rộng rãi hơn.
Ngoài ra, Terra sẽ nhận được một cơ chế bảo hiểm Ozone. Bảo hiểm rất quan trọng khi nói đến DeFi và khi Ozone đến với Terra, nó sẽ giúp ích cho những người chơi lớn, những người đang do dự trước mạng lưới Defi.
Rủi ro
Rủi ro lớn của Terra là mô hình stablecoin thuật toán của nó. LUNA sẽ là token dùng để đảm bảo giá UST không bị lệch quá giá peg (~$1).
Để UST luôn ở giữ ở giá ~ $1, thì mọi biến động về giá sẽ phải chuyển sang một token khác, đó là LUNA. Cách thức như sau:
- Nếu giá UST cao hơn giá peg, người dùng có thể swap $1 giá trị LUNA lấy 1 UST.
- Nếu giá UST thấp hơn giá peg, người dùng có thể swap 1 UST lấy $1 giá trị LUNA.
Từ đó ta có thể suy ra: Khi nguồn cung UST tăng lên, nguồn cung LUNA giảm xuống, và ngược lại.
Vào tháng 5 năm 2021, khi thị trường biến động lớn, một loạt vụ thanh lý khiến UST rớt khỏi giá peg và xuống gần 0,94$.
Mặc dù giao thức có thể nhanh chóng khôi phục UST về mức giá peg, nhưng điều đó không có nghĩa là không có tác động đáng kể. Ví dụ: nếu UST được sử dụng làm tài sản thế chấp trên các nền tảng như Mirror, thì sự sụt giảm sẽ dẫn đến thanh lý.
Nhìn chung, trong khi Terra cho thấy hiệu suất tốt khi có biến động. Tuy nhiên các stablecoin theo thuật toán luôn có nguy cơ rớt khỏi giá peg, do đó toàn bộ hệ sinh thái Terra sẽ luôn có nguy cơ gặp rủi ro.
Phần kết luận
Với các stablecoin và DeFi được tích hợp liền mạch, Terra có vị trí tốt để duy trì hoạt động thanh toán và ngân hàng ở Đông Nam Á
Cũng quan trọng không kém, hiệu suất của Ethereum đạt được từ việc chuyển sang Proof-of-Stake sẽ không ảnh hưởng nhiều đến Terra vì nó có một góc tăng trưởng riêng. Terra với tiềm năng hứa hẹn là một nền tảng Defi giúp mang lại nhiều ứng dụng trong thực tế đời sống.
