DeFi 2.0 là một xu hướng các dự án cải thiện các vấn đề của DeFi 1.0. DeFi nhằm mục đích mang lại tài chính cho đại chúng nhưng đã gặp khó khăn với khả năng mở rộng, bảo mật, tập trung, thanh khoản và khả năng tiếp cận thông tin. DeFi 2.0 muốn chống lại những điều này và làm cho trải nghiệm thân thiện hơn với người dùng. Nếu thành công, DeFi 2.0 có thể giúp giảm thiểu rủi ro và các tác động ảnh hưởng tới việc khuyến khích người dùng tiền điện tử sử dụng nó.
Đã có nhiều ứng dụng DeFi 2.0 trong các hoạt động hiện nay. Một số nền tảng cho phép bạn sử dụng LP tokens và và yield farm LP tokens của mình làm tài sản thế chấp cho một khoản vay. Cơ chế này cho phép bạn mở khóa giá trị bổ sung từ chúng trong khi vẫn kiếm được phần thưởng từ pool thanh khoản,…
Một xu hướng đang phát triển trong DeFi 2.0 là quản trị và phân quyền DAO. Tuy nhiên, các chính phủ và cơ quan quản lý cuối cùng có thể ảnh hưởng đến số lượng dự án được thực hiện. Hãy ghi nhớ điều này khi đầu tư, vì các dịch vụ được cung cấp có thể phải thay đổi.
Giới thiệu
Đã gần hai năm kể từ khi DeFi (Tài chính phi tập trung) nổi lên vào năm 2020. Kể từ đó, chúng ta đã có những dự án DeFi cực kỳ thành công như UniSwap, một nền tảng giao dịch và tài chính phi tập trung, bên cạnh đó cũng có nhiều cách mới để kiếm lãi trong thế giới tiền điện tử. Nhưng giống như chúng ta đã trải nghiệm với Bitcoin (BTC), vẫn còn nhiều vấn đề cần giải quyết trong một lĩnh vực mới này. Như một câu trả lời, thuật ngữ DeFi 2.0 đã trở nên phổ biến để mô tả một thế hệ ứng dụng phi tập trung DeFi (DApps) mới.
DeFi 2.0 là gì?
DeFi 2.0 là một xu hướng cố gắng nâng cấp và khắc phục các sự cố được thấy trong làn sóng DeFi ban đầu. DeFi đã mang tính cách mạng trong việc cung cấp các dịch vụ tài chính phi tập trung cho bất kỳ ai có ví tiền điện tử, nhưng nó vẫn có những điểm yếu. Tiền điện tử đã chứng kiến cuộc cách mạng này với các blockchain thế hệ thứ hai như Ethereum (ETH). DeFi 2.0 cũng sẽ cần phản ứng lại với các quy định tuân thủ mới mà các chính phủ định đưa ra chẳng hạn như vấn đề KYC và AML.
Lấy một ví dụ như các nhóm thanh khoản (LP) đã chứng tỏ rất thành công trong DeFi, cho phép các nhà cung cấp thanh khoản kiếm được phí cho việc stake các cặp tokens. Tuy nhiên, nếu tỷ lệ giá của các token thay đổi, các nhà cung cấp thanh khoản có nguy cơ mất tiền hay còn gọi là tổn thất tạm thời. Nhưng đối với giao thức DeFi 2.0, nó có thể cung cấp bảo hiểm chống lại tổn thất này với một khoản phí nhỏ. Giải pháp này cung cấp động lực lớn hơn để đầu tư vào LP và mang lại lợi ích cho người dùng, những stakers và không gian DeFi nói chung.
Những hạn chế của DeFi là gì?
Trước khi đi sâu hơn vào các ứng dụng DeFi 2.0, hãy cùng làm rõ các vấn đề mà nó đang cố gắng giải quyết. Nhiều vấn đề ở đây tương tự như các vấn đề mà công nghệ blockchain và tiền điện tử nói chung phải đối mặt:
1. Khả năng mở rộng: Các giao thức DeFi trên các blockchain có lưu lượng truy cập cao và phí gas thường rất đắt tiền. Các tác vụ đơn giản có thể mất quá nhiều thời gian và không hiệu quả về chi phí.
2. Oracles và thông tin của bên thứ ba: Các sản phẩm tài chính phụ thuộc vào các chi tiết bên ngoài cần nhiều giải pháp oracles chất lượng cao hơn (nguồn dữ liệu của bên thứ ba).
3. Tập trung hóa: Một mục tiêu về tính phi tập trung phải luông được ưu tiên trong Defi. Tuy nhiên, nhiều dự án vẫn chưa giải quyết được, họ không áp dụng các nguyên tắc DAO.
4. Bảo mật: Hầu hết người dùng không quản lý hoặc không hiểu những rủi ro có trong DeFi. Họ stake hàng triệu đô la vào các hợp đồng thông minh mà không biết rõ có an toàn hay không. Mặc dù được trãi qua audit, kiểm tra, nhưng chúng có xu hướng trở nên ít giá trị hơn khi có bản cập nhật mới.
5. Tính thanh khoản: Thị trường và nhóm thanh khoản được trải rộng trên các blockchain và nền tảng khác nhau, tính thanh khoản bị rời rạc. Việc cấp thanh khoản làm mất đi nhiều chi phí cơ hội cho staker vì trong hầu hết các trường hợp, tokens được stake trong các pool thanh khoản không được sử dụng ở bất kỳ nơi nào khác, tạo ra sự kém hiệu quả về vốn.
Tại sao DeFi 2.0 lại quan trọng?
Ngay cả đối với những HODLer và người dùng tiền điện tử có kinh nghiệm, DeFi vẫn có thể làm họ bối rối và khó hiểu. Tuy nhiên, nó nhằm mục đích giảm bớt các rào cản gia nhập và tạo cơ hội kiếm tiền mới cho những người nắm giữ tiền điện tử. Người dùng có thể không nhận được khoản vay ở một ngân hàng truyền thống nhưng họ có thể làm được với DeFi.
DeFi 2.0 là một xu hướng quan trọng vì nó có thể dân chủ hóa tài chính mà không ảnh hưởng đến rủi ro. DeFi 2.0 cũng cố gắng giải quyết các vấn đề trong Defi 1.0 như đã đề cập ở trên, với mục đích cải thiện trải nghiệm của người dùng.
Các ứng dụng của DeFi 2.0
Đã có các dự án cung cấp dịch vụ DeFi 2.0 mới trên nhiều mạng như Ethereum, Binance Smart Chain, Solana và các blockchains có hỗ trợ hợp đồng thông minh khác. Chúng ta sẽ xem xét một số điểm chung nổi bậc trong các dự án:
Mở khóa giá trị của các khoản tiền đã staking
Nếu bạn đã từng stake một vài token trong một nhóm thanh khoản, bạn sẽ nhận lại được LP tokens. Với DeFi 1.0, bạn có thể stake LP tokens với yield farm để cộng gộp lợi nhuận. Trước khi có xu hướng DeFi 2.0, đây là cách nhanh nhất mà chuỗi dùng để trích xuất giá trị. Hàng triệu đô la bị khóa trong các vault thanh khoản nhưng vẫn có tiềm năng cải thiện hơn nữa hiệu quả sử dụng vốn.
DeFi 2.0 tiến thêm một bước nữa, nó sử dụng các LP tokens từ việc khai thác thanh khoản này làm tài sản thế chấp cho một khoản vay tiền điện tử từ một giao thức hoặc để mint các tokens tương tự như dự án MakerDAO (DAI). Cơ chế chính xác thay đổi theo dự án, nhưng ý tưởng là LP tokens của bạn nên có giá trị của chúng và mở khóa cho các cơ hội mới trong khi vẫn tạo ra APY.
Bảo hiểm hợp đồng thông minh
Thực hiện thẩm định nâng cao về các hợp đồng thông minh là rất khó trừ khi bạn là một nhà phát triển có kinh nghiệm. Nếu không có kiến thức này, bạn chỉ có thể đánh giá một phần dự án. Điều này tạo ra một rủi ro lớn khi đầu tư vào các dự án DeFi. Với DeFi 2.0, bạn có thể nhận được bảo hiểm DeFi trên các hợp đồng thông minh cụ thể.
Hãy tưởng tượng bạn đang sử dụng một công cụ tối ưu hóa lợi nhuận và đã staked LP tokens trong hợp đồng thông minh của nó. Nếu hợp đồng thông minh bị tấn công, bạn có thể mất tất cả các khoản tiền gửi của mình. Một dự án bảo hiểm có thể cung cấp cho bạn một khoản đảm bảo về khoản tiền gửi của bạn khi khai thác thanh khoản với một khoản phí. Lưu ý rằng điều này sẽ chỉ dành cho một hợp đồng thông minh cụ thể. Thông thường, bạn sẽ không nhận được khoản thanh toán nếu hợp đồng nhóm thanh khoản bị tấn công. Tuy nhiên, nếu hợp đồng khai thác thanh khoản bị xâm phạm nhưng được bảo hiểm chi trả, bạn có thể sẽ được thanh toán.
Bảo hiểm tổn thất vĩnh viễn
Nếu bạn đầu tư vào một pool thanh khoản và bắt đầu khai thác, bất kỳ thay đổi nào về tỷ giá của hai token bạn đã khóa đều có thể dẫn đến tổn thất tài chính. Quá trình này được gọi là tổn thất tạm thời, nhưng các giao thức DeFi 2.0 mới đang nghiên cứu các phương pháp mới để giảm thiểu rủi ro này.
Ví dụ: Bạn chỉ cần add 1 token thay vì một cặp như trước đây vào các pool thanh khoản. Sau đó, tự giao thức sẽ thêm token gốc của họ ghép với token của bạn. Kết quả là bạn sẽ nhận được phí thanh toán từ các giao dịch hoán đổi trong cặp tương ứng như Defi 1.0.
Theo thời gian, giao thức sử dụng phí của họ để xây dựng quỹ bảo hiểm nhằm đảm bảo khoản tiền gửi của bạn trước những tác động của tổn thất tạm thời. Nếu không có đủ phí để thanh toán các khoản lỗ, giao thức có thể mint ra các token mới để chi trả khoảng phí tổn thất tạm thời. Nếu lượng tokens mint ra dư thừa, giao thức được lưu trữ để sử dụng sau hoặc đốt để giảm nguồn cung.
Các khoản cho vay tự trả
Thông thường, mở khoảng vay tiền sẽ liên quan đến rủi ro thanh lý và các khoản thanh toán lãi suất. Nhưng với DeFi 2.0, điều này không cần thiết. Ví dụ: hãy tưởng tượng bạn nhận một khoản vay trị giá 100 đô la từ một người cho vay tiền điện tử với yêu cầu 50 đô la làm tài sản thế chấp. Sau khi bạn cung cấp khoản tiền gửi của mình, người cho vay sẽ sử dụng số tiền này để kiếm lãi trả khoản vay của bạn. Sau khi người cho vay kiếm được 100 đô cộng với khoản phí bảo hiểm, khoản tiền gửi của bạn sẽ được trả lại. Không có rủi ro thanh lý ở đây. Nếu token tài sản thế chấp giảm giá trị, thì sẽ mất nhiều thời gian hơn để khoản vay được trả hết.
Ai kiểm soát DeFi 2.0?
Với tất cả các tính năng và ứng dụng như trên, thật đáng để hỏi ai là người đang kiểm soát chúng? Vâng, luôn có một tính chất phi tập trung với công nghệ blockchain. DeFi cũng không khác. Một trong những dự án đầu tiên của DeFi 1.0 là MakerDAO (DAI), đã thiết lập một tiêu chuẩn cho xu hướng này. Giờ đây, việc các dự án mang lại tiếng nói cho cộng đồng ngày càng phổ biến.
Nhiều tokens nền tảng cũng hoạt động như token quản trị, cung cấp cho token holder quyền biểu quyết. Thật hợp lý khi kỳ vọng rằng DeFi 2.0 sẽ mang đúng bản chất phi tập trung hơn cho không gian tiền điện tử. Tuy nhiên, vai trò của việc tuân thủ và quy định đang trở nên quan trọng hơn khi họ bắt kịp DeFi.
Những rủi ro của Defi 2.0 là gì và làm thế nào để ngăn chặn chúng?
DeFi 2.0 có nhiều rủi ro giống như DeFi 1.0. Dưới đây là một số cách có thể làm để giữ an toàn cho bản thân.
1. Các hợp đồng thông minh mà bạn tương tác luôn tiềm ẩn điểm yếu bị tấn công. Các cuộc Audit không thể đảm bảo cho sự an toàn của dự án. Nghiên cứu càng nhiều càng tốt về dự án và hiểu rằng đầu tư luôn tiềm ẩn rủi ro.
2. Quy định có thể ảnh hưởng đến các khoản đầu tư của bạn. Các chính phủ và cơ quan quản lý trên toàn thế giới đang quan tâm đến hệ sinh thái DeFi. Mặc dù quy định và luật pháp có thể mang lại sự an toàn và ổn định cho tiền điện tử, nhưng một số dự án có thể phải thay đổi các dịch vụ của họ dưới dạng các quy tắc mới.
3. Tổn thất tạm thời. Ngay cả với bảo hiểm tổn thất tạm thời, vẫn là một rủi ro lớn đối với bất kỳ ai muốn tham gia vào khai thác thanh khoản. Rủi ro không thể giảm thiểu hoàn toàn.
4. Bạn có thể thấy khó khăn trong việc truy cập tiền của mình. Nếu bạn đang staking thông qua giao diện người dùng trang web của dự án DeFi, bạn cũng nên tìm hợp đồng thông minh trên trình khám phá blockchain. Nếu không, bạn sẽ không thể rút tiền nếu trang web gặp sự cố. Tuy nhiên, bạn sẽ cần một số chuyên môn kỹ thuật để tương tác trực tiếp với hợp đồng thông minh.
Kết luận
Mặc dù đã có nhiều dự án thành công trong không gian DeFi, nhưng chúng ta vẫn chưa thấy hết tiềm năng của DeFi 2.0. Chủ đề này vẫn còn phức tạp đối với hầu hết người dùng. Vẫn còn nhiều việc phải làm trong việc tạo ra một quy trình đơn giản hóa, đặc biệt là đối với người dùng mới. Chúng tôi đã thấy thành công trong những cách mới để giảm rủi ro và kiếm APY, nhưng chúng tôi sẽ phải chờ xem liệu DeFi 2.0 có thực hiện đầy đủ những lời hứa của nó hay không.
Đọc thêm: Yield Farming, Stake/Staking và Liquidity Mining là gì