Ngành tài chính phi tập trung (DeFi) hiện đang nắm giữ một giá trị khổng lồ hơn 200 tỷ đô la. Giá trị này đã tăng hơn gấp 11 lần chỉ trong 12 tháng qua. Việc đo lường và theo dõi giá trị tổng thể của thị trường DeFi đã trở nên quan trọng như việc theo dõi số liệu vốn hóa thị trường. Tổng giá trị đã khóa (TVL) là một chỉ số quan trọng được sử dụng để đo giá trị này. Khi ngành DeFi tiếp tục phát triển nhanh chóng, các chỉ số TVL sẽ thu hút nhiều sự chú ý như tin tức về giới hạn thị trường và xếp hạng nền tảng.
Tổng giá trị đã khóa (TVL) là gì?
TVL là tổng giá trị tài sản được nắm giữ trong hợp đồng thông minh trên nền tảng DeFi. Nó đại diện cho tổng tất cả các khoản tiền hiện có trên nền tảng ở khả năng vay, cho vay và giao dịch,… TVL tổng thể là tổng số TVL được nắm giữ bởi tất cả các ứng dụng DeFi riêng lẻ.
TVL cho biết ứng dụng DeFi thành công như thế nào trong việc thu hút sự quan tâm thực sự từ những người dùng đang giao dịch, đang hoạt động. Trong khi vốn hóa thị trường có thể áp dụng cho bất kỳ nền tảng blockchain nào đã phát hành token của riêng mình, TVL là một thước đo cụ thể cho các dự án DeFi.
Việc tính toán chính xác TVL phụ thuộc vào bản chất của ứng dụng DeFi. Trong số các dự án DeFi hàng đầu của TVL, có một số loại riêng biệt. Ba loại chính gồm:
- Các giao thức cho vay và đi vay: Chức năng chính của các giao thức này là sử dụng các pool thanh khoản để cho người dùng vay tiền điện tử và cho phép người dùng vay tiền từ các pool. Ví dụ về các giao thức này là Aave (AAVE ), Maker (MKR), Compound (COMP),… Đối với các ứng dụng này, TVL đề cập đến tổng giá trị được nắm giữ trong các pool vay và cho vay.
- Sàn giao dịch tiền điện tử phi tập trung (DeX): Các giao thức này cho phép người dùng hoán đổi / giao dịch tiền điện tử bằng cách sử dụng công cụ tạo thị trường tự động (AMM). Người dùng không giao dịch trực tiếp với nhau khi hoán đổi tài sản tiền điện tử trên các nền tảng này. Thay vào đó, họ giao dịch với một pool thanh khoản chứa cặp tiền điện tử cần thiết. Ví dụ về các giao thức này như Curve Finance (CRV), UniSwap (UNI) và SushiSwap (SUSHI). Trên các nền tảng này, TVL đề cập đến tổng giá trị được giữ trong tất cả các pool cặp tiền của giao thức.
- Các giao thức tối ưu hóa lợi nhuận: Các ứng dụng này sử dụng các thuật toán để tối ưu hóa khoản đầu tư của người dùng trên các nền tảng cho vay và đi vay. Chúng hoạt động như một người quản lý danh mục đầu tư tự động. Người dùng nền tảng gửi tiền của họ vào giao thức và thuật toán phân bổ tiền cho các nhóm có tiền lãi tốt nhất được mong đợi. Giao thức lớn nhất trong số các giao thức này tại thời điểm hiện tại là Convex (CVX), Yearn.Finance (YFI),… Trên các giao thức này, TVL thường đề cập đến giá trị được người dùng cho ứng dụng vay để tối ưu hóa lợi nhuận.
Hiện tại, phần lớn ứng dụng DeFi lớn nhất của TVL thuộc về một trong ba loại này. Trên các nền tảng có chức năng khác nhau, các nguyên tắc tính toán TVL phần lớn giống nhau, tức là TVL bao gồm tổng số tiền được sử dụng trong bất kỳ hình thức vay, cho vay hoặc giao dịch nào.
Tại sao TVL lại quan trọng?
TVL là chỉ số rõ ràng nhất về mức độ phổ biến của dự án DeFi đối với người dùng đang hoạt động. Nó là một thước đo tốt để đánh giá mức độ vững chắc “concept” kinh doanh của dự án.
Số liệu TVL phản ánh việc sử dụng nền tảng của những ứng dụng đang hoạt động, những người giao dịch bằng cách sử dụng nền tảng. Do đó, nó là một thước đo quan trọng thay thế cho vốn hóa thị trường.
Nếu bạn cần một thước đo thị trường nghĩ gì về tiềm năng tương lai của dự án DeFi, hãy xem số liệu vốn hóa thị trường. Nếu bạn cần xem thị trường nghĩ gì về dự án ngay trong thời điểm hiện tại, hãy nghiên cứu số liệu TVL.
Ngoài ra, rất hữu ích khi xem xét tỷ lệ TVL (TVL Ratio), một thước đo kết hợp giữa vốn hóa thị trường và thống kê TVL. Tỷ lệ TVL được tính bằng cách chia vốn hóa thị trường của giao thức cho TVL của nó. Nếu tỉ lệ TVL nhỏ, điều này chỉ ra rằng giao thức có khả năng bị định giá thấp và rất có thể, dự án có tiềm năng phát triển tốt trong tương lai.
TVL Ratio = Total Market Cap/TVL
Theo một quan điểm lý thuyết cho rằng TVL Ratio càng cao thì giá trị của tài sản càng thấp; tuy nhiên, điều này không phải luôn luôn đúng khi chúng ta nhìn vào thực tế. Một trong những cách dễ nhất để triển khai tỷ lệ TVL là giúp xác định xem nội dung DeFi được định giá thấp hay định giá quá cao và điều này có thể được thực hiện bằng cách xem xét tỷ lệ. Nếu nó dưới 1, thì dự án đó đang được định giá thấp hơn trong hầu hết các trường hợp.
Mối quan hệ giữa TLV và Nguồn cung lưu thông (Curculating Supply)
Khi quan tâm tới TVL một dự án chúng ta cũng không tránh khỏi nhầm lẫn giữa TVL và cung ước tính lưu thông (Circulating Supply). TVL xác định tổng giá trị toàn bộ các token bị khóa trong giao thức DeFi đó. Nghĩa là bao gồm native token của giao thức và các tài sản khác đang được khóa trong giao thức.
Ví dụ: Khi người dùng cung cấp thanh khoản trên Uniswap, với cặp UNI/ETH thì tổng TVL bao gồm cả UNI+ETH.
Tuy nhiên đối với cung ước tính lưu thông (Circulating Supply) của riêng Uniswap, thì tổng lượng UNI đang được lưu hành trên thị trường, trong đó một phần UNI có thể người dùng mang đi stake.
Một dự án khi phát hành token thường chỉ cho phép một lượng token nhất định được lưu thông. Điều này nhằm đảm bảo giữa cung và cầu với mục đích duy trì giá của token. Hoặc tạo ra sư tăng trưởng ổn định nhờ hoạt động giảm cung lưu thông bằng cách đốt token hoặc tạo ra các Pool Farm nhằm giảm lưu thông token đồng thời giúp người dùng kiếm được nhiều lợi nhuận hơn.
Khi phân tích một dự án DeFi, nếu phân tích được lượng token mang đi stake so với cung ước tính lưu thông thì chúng ta dễ dàng ước lược được nguồn cung thực tế đã lưu hành trên thị trường. Đây là dữ liệu on-chain mà các nhà phân tích thường chọn để xác định xu hướng tích lũy hay xu hướng bán tháo của dự án.
Kết luận
TVL là một thước đo quan trọng để đánh giá hiệu suất của các dự án DeFi. Đây là một bổ sung hữu ích cho thống kê vốn hóa thị trường để phân tích các ứng dụng DeFi.
Trong khi vốn hóa thị trường là một thước đo định hướng tương lai tốt trong phân tích của bạn, TVL là chỉ báo tốt nhất về hiệu suất hiện tại. Ngoài ra, bằng cách sử dụng tỷ lệ TVL, một chỉ số kết hợp TVL và vốn hóa thị trường, bạn có thể hiểu sâu hơn về các dự án DeFi mà bạn quan tâm.
Trong khi phân tích số liệu thống kê TVL của các nền tảng DeFi khác nhau, hãy lưu ý rằng, do tính chất biến động của ngành DeFi, số TVL có thể thay đổi đáng kể, thường trong vài giờ hoặc vài ngày.
Đọc thêm: Yield Farming là gì trong DeFi?