DEX là gì?

Trong lĩnh vực tiền điện tử, sàn giao dịch được hình thành nhằm mục đích giúp việc trao đổi, mua bán các đồng coin trở nên dễ dàng và đơn giản hơn. Tuỳ theo phương thức giao dịch mà trên thị trường xuất hiện các loại sàn khác nhau: sàn tập trung (CEX) và sàn phi tập trung (DEX). Hiện nay sàn DEX trở nên phổ biến hơn và là lựa chọn của nhiều nhà đầu tư. Hôm nay Saigontradecoin sẽ giúp bạn hiểu rõ về DEX qua bài viết dưới đây.

Khái niệm DEX

DEX (viết tắt của Decentralized Exchange) nghĩa là sàn giao dịch tiền điện tử phi tập trung. Tất cả các giao dịch trên DEX diễn ra tự động và trực tiếp giữa những người dùng với nhau theo quy trình tự động mà không phụ thuộc vào bên thứ 3 hay trung gian trong việc giữ nguồn tiền của bạn. 

Cách thức hoạt động của DEX

Trên sàn DEX các lệnh được thực hiện trên chuỗi. Sàn DEX hoạt động gồm ba mục cơ bản khác nhau: sổ lệnh trong chuỗi, sổ lệnh ngoài chuỗi và các nhà tạo lập thị trường tự động.

Sổ lệnh trên chuỗi

Mỗi giao dịch đều được ghi lại trên chuỗi blockchain (On-chain Orderbooks). Việc này cần tới vô số nút mạng nên các thao tác sẽ có độ trễ và không thể thực hiện ngay trong thời gian thực.

Sổ lệnh ngoài chuỗi

Một số sàn không phải hoàn toàn phi tập trung vì các giao dịch được lưu lại bên ngoài chuỗi blockchain, có thể sẽ phải liên quan đến bên thứ ba. Các sàn giao dịch như vậy được gọi là sàn hỗn hợp, vì chúng kết hợp chức năng của sàn giao dịch tập trung và phi tập trung.

Nhà tạo lập thị trường tự động (AMM)

AMM sử dụng các hợp đồng thông minh để tạo thành các nhóm thanh khoản tự động để thực hiện các giao dịch dựa trên các thông số nhất định. Mô hình này không cần phải có sổ lệnh. Thực tế, hầu hết các máy chủ DEX vẫn lưu trữ sổ lệnh, nhưng không lưu mã khóa riêng tư.

Ưu và nhược điểm

Ưu điểm

• Tính bảo mật: các sàn DEX không giữ tiền của người dùng, tài sản của bạn sẽ do chính bạn quản lý. Vì vậy sẽ không có rủi ro nếu sàn bị tấn công. 

• Tính ẩn danh: Khác với CEX, DEX cho phép việc ẩn danh. Các nhà đầu tư không phải tuân thủ quy trình KYC và AML hay các hình thức kiểm tra danh tính khác. Tất cả những gì bạn cần là một ví tiền điện tử để lưu trữ tài sản.

• Phí giao dịch thấp hơn: Việc giao dịch trực tiếp không qua bên thứ ba khiến chi phí giao dịch thấp hơn rất nhiều so với các sàn tập trung. Trong khi các sàn tập trung thường tính phí taker và maker, người dùng DEX chỉ cần trả tiền cho mạng lưới.

Nhược điểm

• Trải nghiệm người dùng

So với CEX, giao diện của DEX chưa tối ưu và không thân thiện với người dùng. Do đó để bắt đầu giao dịch trên DEX, bạn cần làm quen với các tiện ích mở rộng trình duyệt và smart contract. Một số quá trình có thể khá khó hiểu và phức tạp.

• Tính thanh khoản

Các sàn DEX có vấn đề thanh khoản do số lượng người dùng vẫn còn ít. Trong một thị trường có tính thanh khoản kém, việc tim được người muốn giao dịch với mình ở một mức giá hợp lý là khá khó khăn.

• Tốc độ giao dịch

Các lệnh được thực hiện on-chain trên nền tảng blockchain và cần chờ xác nhận của các nodes nên dẫn đến độ trễ của lệnh giao dịch được thực hiện. Tốc độ giao dịch chậm hơn trên DEX có thể dẫn đến “trượt giá” do giá của loại tiền điện tử được giao dịch thay đổi.

• Hỗ trợ

DEX không có bộ phận hỗ trợ khách hàng nên nếu có vấn đề xảy ra, người dùng sẽ không thể tìm người hỗ trợ. Dù vậy, sàn phi tập trung vẫn đáng tin và an toàn hơn so với các nền tảng tập trung. DEX rất phù hợp cho những nhà đầu tư có kinh nghiệm.

• Tình trạng pháp lý

Do sở hữu tính năng bảo mật và ẩn danh nên không thể xác định người chịu trách nhiệm nếu có vi phạm. 

Ai nên sử dụng DEX?

Không nên bắt đầu với DEX khi bạn chưa hiểu rõ về tiền điện tử. Nếu bạn là người mới, bạn nên sử dụng sàn CEX để làm quen với cách giao dịch cơ bản và biết cách mua bán tiền điện tử. Một khi đã thành thạo hãy bắt đầu chuyển dần sang trải nghiệm các sàn giao dịch phi tập trung lớn nhé.

Sàn DEX có an toàn 100% không?

Với tốc độ phát triển và thay đổi trên từng giây của công nghệ thì Saigontradecoin khó có thể khẳng định 100% sàn DEX không thể bị hack. Tuy nhiên, so với CEX thì các sàn DEX chắc chắn sẽ đảm bảo an toàn và bảo mật cao hơn rất nhiều.

Tổng kết

DEX có thể được xem là giải pháp cho hầu hết các vấn đề của các sàn tập trung hiện nay. Trong tương lai, các sàn giao dịch phi tập trung hoàn toàn có khả năng sánh ngang các sàn tập trung và trở thành xu thế chính của thị trường. Mong rằng những thông tin Saigontradecoin cung cấp sẽ mang đến cho bạn nhưng kiến thức bổ ích về DEX.

Xem thêm: 10 điều cần biết trước khi đầu tư vào tiền điện tử